Beschermingsregels bij koop woning
Wanneer een natuurlijke persoon, die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf (consument) een woning koopt, is hij verplicht de koopovereenkomst schriftelijk aan te gaan. Dit noemen we het ‘schriftelijkheidsvereiste’. Na ontvangst van de ondertekende koopovereenkomst heeft de koper de mogelijkheid om binnen drie dagen de koopovereenkomst te ontbinden. Hiervoor hoeft de koper geen reden op te geven. Dit noemen we de ‘bedenktijd’. Deze wettelijke beschermingsregels voor consumenten zijn opgenomen in de wet (artikel 7:2 BW).
Beschermingsregels bij koop bouwkavel
Tot voor kort was het onduidelijk of deze consumentenbescherming ook geldt bij de aankoop van een bouwkavel. De Hoge Raad heeft in het arrest van 15 december 2023 deze vraag beantwoord. We zullen in deze blog uitleggen wat de Hoge Raad heeft bepaald.
Casus: aankoop van een bouwkavel door een consument
Een professionele verkoper heeft op Funda een bouwkavel te koop aangeboden. In de advertentie staat dat het een bouwkavel betreft voor de bouw van een vrijstaand woonhuis met bijgebouw(en). Ook volgens het bestemmingsplan is het perceel (mede) bestemd voor de bouw van een woning.
Een potentiële koper brengt, na bezichtiging van het perceel, een bod uit op de bouwkavel. De verkoper accepteert het bod. De makelaar van de verkoper stuurt vervolgens een conceptkoopovereenkomst aan de koper toe, maar de koper weigert de koopovereenkomst te ondertekenen en laat weten dat hij afziet van de koop.
Rechtsvraag: wel of geen koopovereenkomst gesloten?
Kon de koper afzien van de koop of was hij al gebonden aan de koop omdat zijn bod was aanvaard door de verkoper? De koper beroept zich op de beschermingsregels van artikel 7:2 BW en meent dat er geen koopovereenkomst is gesloten omdat er geen schriftelijke overeenkomst is. De verkoper meent echter dat de beschermingsregels van artikel 7:2 BW niet van toepassing zijn omdat er geen woning op het perceel staat. Volgens de verkoper kan de koper dan ook niet zonder schadevergoeding afzien van de tot stand gekomen koop.
Uitspraak: een bouwkavel is geen woning en dus geen bescherming
Voor de Rechtbank Overijssel was het niet duidelijk of de beschermingsregels van artikel 7:2 BW zodanig ruim uitgelegd kunnen worden dat deze ook zien op de aankoop van een bouwkavel. De Rechtbank Overijssel heeft deze vraag dan ook (prejudicieel) ter beantwoording voorgelegd aan de Hoge Raad, zodat de Hoge Raad daar een oordeel over kan vormen.
De Hoge Raad komt tot het oordeel dat het schriftelijkheidsvereiste en de wettelijke bedenktijd van artikel 7:2 BW alleen zien op een koopovereenkomst waarin de verplichting tot levering van een woning is vastgelegd. De bescherming van een consumentkoper is volgens de Hoge Raad niet van toepassing als de verkoper zich heeft verplicht tot levering van een perceel grond (zonder een woning). Dat laatste geldt ook indien het perceel de publiekrechtelijke bestemming ‘wonen’ heeft of indien het perceel als bouwkavel is verkocht of indien de verkoper weet dat de koper het voornemen heeft om op het perceel een woning te (laten) bouwen.
Conclusie: geen schriftelijkheidsvereiste bij bouwkavels
Het schriftelijkheidsvereiste en de wettelijke bedenktijd van artikel 7:2 BW zijn niet van toepassing op de aankoop van een bouwkavel. Bij het uitbrengen van een bieding op een bouwkavel moet u dan ook (extra) alert zijn. Indien de verkoper het bod accepteert kan al sprake zijn van een bindende koopovereenkomst en kunt u geen gebruik maken van de wettelijke bedenktijd.
Vragen? Heeft u vragen over deze uitspraak of over andere zaken in het vastgoedrecht, neem dan contact op met een van onze specialisten.
