Vierde anti-witwasrichtlijn: wat zijn de gevolgen voor de ondernemer?

De verplichtingen die uit de Wet ter voorkoming witwassen en financiering terrorisme (Wwft) voortvloeien hebben niet meer alleen betrekking op banken, financiële instellingen, accountants, advocaten en notarissen, maar ook meer en meer op ondernemers. Langzamerhand wordt de groep met (rechts)personen van wie waakzaamheid wordt verwacht groter, waarbij de verplichtingen en het bereik zijn uitgebreid. Een aantal voorbeelden:

• De groep ‘grootwaardehandelen’ is uitgebreid: alle ondernemers en personen die handelen in goederen moeten voldaan aan de verplichtingen van de Wwft als koper of verkoper zijn en daarbij  contante betalingen doen of ontvangen van € 10.000 of meer, ongeacht of die betaling ineens of in gedeelten gebeurt. De grens lag voorheen op € 15.000,-
• Ook kansspelaanbieders, waaronder wedkantoren, loterijen, speelhallen, etc. vallen sinds de implementatie van de vierde anti-witwasrichtlijn onder de Wwft;
• Bemiddelaars bij de koop en verkoop van voertuigen, schepen, kunstvoorwerpen, antiquiteiten, edelstenen, edele metalen, sieraden of juwelen dienen transacties te melden waarbij deze goederen verkocht worden tegen geheel of gedeeltelijke contante betaling, indien het contant te betalen bedrag €20.000 of meer bedraagt. Dat was €25.000.

De voormelde personen en bedrijven kwalificeren allemaal als instellingen in de zin van Wwft en dat brengt verplichtingen met zich mee. Zo is onderzoek ten aanzien van diverse aspecten van de klant verplicht, bestaat er mogelijk een meldingsplicht (met betrekking tot de transactie) en geldt er een bewaarplicht met betrekking tot de gegevens van de gedane melding.

Hoe kan de ondernemer voldoen aan zijn verplichtingen?

De informatievoorziening en regelgeving blinkt niet altijd uit in helderheid en het is voor ondernemers vaak lastig om na te gaan wanneer zij nu wel en niets iets moeten doen of nalaten. Dat geldt zeker nu deze regels bij de gemiddelde ondernemer nog niet (helder) op het netvlies staan. Die is doorgaans bezig met andere zaken – ondernemen – in plaats van scherp zijn op witwassen. Het is daarom onontkoombaar om de risico’s in de bedrijfsvoering te analyseren en daar beleid op te ontwikkelen.

Gevolgen niet voldoen aan verplichtingen

Aan deze regelgeving voorbij gaan is er niet meer bij getuige de vele zaken waarin ondernemers worden vervolgd, berecht en bestraft, omdat zij onvoldoende hebben toegezien op naleving van hun verplichtingen op grond van de Wwft. Eén van de meest recente en spraakmakende voorbeelden betreffen de aardappel- en uienhandelaren die verdacht worden van witwassen door contante handel/betalingen met West-Afrikaanse landen. Hierover werd in de pers op 17 juli 2019 (bijvoorbeeld in de NRC) uitgebreid bericht. Ook in de eigen praktijk komt het steeds vaker voor dat ondernemers, accountants en instellingen zich bij mij melden, omdat hen verweten wordt de verplichtingen niet goed te hebben nageleefd.

Kortom, als ondernemer is het goed om te weten hoe je dit soort risico’s kunt indammen. Voorkomen is beter dan genezen. Mijn collega advocaten en ik kunnen hierover goed adviseren, omdat wij dagelijks werken met de regels van de Wwft. Uiteraard kunnen wij u ook bijstaan op het moment dat een strafrechtelijk traject – onderzoek, inval, verhoor of procedure – al een feit is. Onze advocaten zitten er in vroeg stadium al bovenop om de gevolgen minimaal te houden en de kwestie buiten de rechtbank om af te doen. 

Heeft u vragen of opmerkingen over dit artikel? Neem dan contact op met Peter Koops