Dit blogartikel is onderdeel van een reeks waarin wij verschillende geschilbesluiten behandelen. Onderaan dit artikel vindt u de links naar de overige artikelen.
Kan een gesloten distributiesysteem wel een hoogspanningsdeel omvatten? Het CBb geeft antwoord
Partijen die een geschil hebben met de netbeheerder over de wijze waarop deze zijn taken en bevoegdheden op grond van de Elektriciteitswet 1998 (“E-wet”) uitoefent kunnen een dergelijk geschil voorleggen aan de Autoriteit Consument en Markt (“ACM”).
Nadat de ACM in zo’n procedure een besluit heeft genomen kan een belanghebbende beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (“CBb”). Het CBb is één van de hoogste bestuursrechters in ons land. In dit blogbericht bespreken wij een uitspraak van het CBb die betrekking had op een geschilbesluit van de ACM.
De zaak USG / TenneT
De betreffende procedure draait om het volgende. Utility Support Group B.V. (“USG”) is eigenaar van een elektriciteitsnet, waaronder een stuk hoogspanningsnet van 150 kV, op het industrieterrein Chemelot in Geleen. Deze 150 kV-infrastructuur is enerzijds verbonden met het net van TenneT TSO B.V. (“TenneT”), de beheerder van het landelijk hoogspanningsnet, en anderzijds met het distributienet van USG ter plaatse dat opereert op een spanningsniveau van 30 kV en lager.
Omdat USG het hoogspanningsdeel niet langer zelf wil beheren wil zij dat TenneT het beheer en de eigendom van de 150 kV-infrastructuur overneemt. TenneT heeft dit geweigerd.
In het geschil dat aan de ACM is voorgelegd stond de vraag centraal of TenneT in strijd handelt met de E-wet nu zij weigert het 150 kV-net over te nemen. Aanvankelijk heeft de ACM de klacht van USG gegrond verklaard. Toen TenneT tegen dit besluit beroep instelde heeft de ACM haar besluit ingetrokken. Vervolgens heeft de ACM een nieuw besluit genomen waarin de klacht van USG ongegrond werd verklaard. De uitspraak die wij in dit blogbericht bespreken heeft betrekking op dit laatste besluit.
In het bestreden besluit heeft de ACM bij de beantwoording van de vraag of het 150 kV-netdeel van USG onderdeel uitmaakt van het landelijk hoogspanningsnet namelijk niet alleen gekeken naar het spanningsniveau (hoger dan 110 kV), maar ook of via het net transport plaatsvindt naar netten van regionale netbeheerders en of het netdeel invloed kan hebben op de betrouwbaarheid en doelmatigheid van de landelijke elektriciteitsvoorziening.
Standpunten partijen
USG kon zich met bovenstaande redenering van de ACM niet verenigen. USG was namelijk van mening dat, gelet op de E-wet, alleen het spanningscriterium relevant was. De overige criteria hadden volgens USG geen basis in de E-wet en zouden zelfs in strijd zijn met het Europese recht.
De ACM en TenneT vonden dat het bestreden besluit wel correct was.
Uitspraak CBb
Het CBb volgt in de uitspraak van 4 juli 2023 de redenering van USG.
Volgens het CBb heeft de wetgever in de E-wet, voor de beantwoording van de vraag of sprake is van een landelijk hoogspanningsnet, alleen het spanningscriterium van 110 kV opgenomen. De ACM heeft in het bestreden besluit dan ook aanvullende criteria toegepast waarvoor geen wettelijke grondslag bestaat, te weten een afnemerscriterium (distributienetten van regionale netbeheerders) en een betrouwbaarheids- en doelmatigheidscriterium. Het hanteren van een betrouwbaarheids- en doelmatigheidscriterium is zelfs in strijd met het Europese recht, aldus het CBb.
Omdat het netdeel van USG op het Chemelot-terrein een spanningsniveau van 150 kV heeft, kwalificeert dit als landelijk hoogspanningsnet. Het CBb oordeelt daarom dat TenneT als beheerder van het landelijk hoogspanningsnet gehouden is dit netdeel te beheren en in eigendom over te nemen van USG. Het CBb vernietigt het geschilbesluit van de ACM.
Gevolgen voor distributiesystemen met een hoogspanningsdeel
Deze uitspraak kan behoorlijke gevolgen hebben, met name voor partijen die ex art. 15 E-wet een ontheffing hebben gekregen of wensen te krijgen voor een gesloten distributiesysteem dat een hoogspanningsdeel omvat.
Op dit moment zijn er in Nederland ongeveer vijftien gesloten distributiesystemen met een hoogspanningsdeel. Kunnen deze partijen, gelet op de uitspraak van het CBb, bijvoorbeeld wel een nieuwe ontheffing krijgen als de duur van de oorspronkelijke ontheffing is afgelopen (na 10 jaar)?
In dit kader is ook relevant dat het wetsvoorstel voor de Energiewet, net als de E-wet, alleen het spanningscriterium bevat maar dat dat criterium wel wordt vastgesteld op maximaal 220 kV. Van de huidige gesloten distributiesystemen met een hoogspanningsdeel opereert geen enkele op een hoger spanningsniveau dan 220 kV.
Heeft u naar aanleiding van bovenstaand artikel een vraag? Bijvoorbeeld omdat uw gesloten distributiesysteem een hoogspanningsdeel omvat? Neem dan contact op met Cees Verburg, Ale van der Wielen, onze advocaten energierecht.
Dit blogartikel is onderdeel van een reeks waarin wij verschillende geschilbesluiten behandelen. Klik hieronder om de overige delen van deze reeks te lezen.
Deel 1 – Betalingtermijn van 14 dagen redelijk?
Deel 2 – De “vrij absolute” aansluitplicht van de netbeheerder
Deel 3 – Netverzwaring en de wijziging van bestaande aansluitingen
Deel 4 – De redelijke aansluittermijn bij een grootverbruikaansluiting
Deel 5 – Kan een gesloten distributiesysteem wel een hoogspanningsdeel omvatten?
Deel 6 – Het opknipverbod uit de Elektriciteitswet en de aansluitplicht van de netbeheerder
Deel 7 – De netbeheerder en het plaatsen van zonnepanelen voor eigen verbruik
